تحلیل معادل‌گزینی عناصر فرهنگی رمان بوف کور در ترجمه به عربی با تکیه بر رویکرد ایویر

Authors

  • علیرضا نظری استادیار زبان و ادبیات عربی دانشگاه بین‌المللی امام خمینی(ره)، قزوین، ایران
Abstract:

متون داستانی از معدود انواع ادبی است که بیش از انواع دیگر حاوی عناصر فرهنگی و بومی است و این امر جایگاه خاصی در پژوهش‌های ترجمه از منظر نظریه‌پردازی و راهکارهای ترجمه یافته‌است. از جمله متون ادبی، رمان بوف کور یکی از آثار ادبیات معاصر فارسی است که مؤلفه‌های فرهنگی بسیاری را در جای‌جای آن می‌توان دید که در امر ترجمه، مترجم را با چالش‌های فراوانی روبه‌رو می‌کند. این رمان برجسته در سال 1976 میلادی به قلم ابراهیم الدسوقی به زبان عربی ترجمه شد. «ایویر» از جمله نظریه‌پردازانی است که برای ترجمة عناصر فرهنگی، رویکرد خاص خود را ارائه کرده‌است که شامل وام‌گیری، تعریف، ترجمة تحت‌اللفظی، جایگزینی، واژه‌سازی، حذف و اضافه کردن می‌شود. در این پژوهش، قصد داریم با روش توصیفی‌ـ تحلیلی، شیوه‌های ترجمة عناصر فرهنگی رمان بوف کور را به زبان عربی با تکیه بر رویکرد ایویر بررسی کنیم. با تحلیل شیوة ترجمه بوف کور مشخص می‌شود که مترجم در بیشتر موارد فرهنگی ترجیح داده‌است با شیوة جایگزینی به معادل‌یابی بپردازد که در برخی موارد با کاستی همراه بوده‌است و صرفاً زمانی توفیق یافته‌است که از روش تلفیقی، به‌ویژه در افزودن به پاورقی بهره جسته‌است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

پیاده‌سازی نظریۀ گرایش‌های ریخت‌شکنانه آنتوان برمن در ترجمۀ رمان از فارسی به عربی (بررسی موردی دو ترجمه از بوف کور)

آنتوان برمن نظریه­پرداز حوزۀ مطالعات ترجمه بر آن است که در ترجمه به‌خصوص ترجمۀ نثر اتفاقاتی می‌افتد که می­توان آن‌ها را در 13 عنوان جای داد. به اعتقاد وی، با روش تحلیل منفی می­توان این 13 مورد را در متون ترجمه شده مورد بررسی قرار داد. این پژوهش قصد دارد با پیاده کردن این نظریه روی دو ترجمه از رمان بوف کور نوشتۀ صادق هدایت که توسط الدسوقی و عدس به عربی ترجمه شده­اند، نشان دهد که این نظریه را می­...

full text

خوانش لاکانی روانپریشی رمان بوف کور

آراء و نظریات ژاک لاکان در زمینة ناخودآگاه، دگرگونی شگرفی رادر نقد ادبی پدید آورده است. وی با استفاده از مفهوم ضمیر ناخودآگاه فروید و زبان‌شناسیسوسور، به تبیین چارچوب نوینی از مفهوم ضمیر ناخودآگاه می‌پردازد. در این مقاله سعیبر آن است تا بر اساس نظریات لاکان ثابت شود راوی رمان بوف کور، سوژه‌ایروان پریش psychotic است که قادر به تطبیق خود با شرایط پیرامونی نیست و تحمل الزاماتاجتماعی را ندارد. انزو...

full text

چالشهای ترجمه پذیری عناصر فرهنگی در رمان «اللّصّ والکلاب» نجیب محفوظ؛ مقایسة دو ترجمه با تکیه بر چارچوب نظری نیومارک

ترجمه یکی از مهم ترین مسائل فرهنگی معاصر است؛ زیرا وظیفة مترجم تنها جایگزینی الفاظ نیست، بلکه به عنوان یک میانجی، سعی در ایجاد نوعی هماهنگی بین فرهنگ ملّی و فرهنگ مبدأیی دارد که دارای عادات و رسوم خاصّ خود است. این مسأله کار مترجم را دشوار و مأموریّت او را با پیچیدگی همراه می سازد. نیومارک، دانشمند و نظریّه پرداز آمریکایی در حوزة ترجمه، روش هایی را برای ترجمة عناصر فرهنگی پیشنهاد داده که در محافل ع...

full text

چالشهای ترجمه‌پذیری عناصر فرهنگی در رمان «اللّصّ والکلاب» نجیب محفوظ؛ مقایسة دو ترجمه با تکیه بر چارچوب نظری نیومارک

ترجمه یکی از مهم‌ترین مسائل فرهنگی معاصر است؛ زیرا وظیفة مترجم تنها جایگزینی الفاظ نیست، بلکه به عنوان یک میانجی، سعی در ایجاد نوعی هماهنگی بین فرهنگ ملّی و فرهنگ مبدأیی دارد که دارای عادات و رسوم خاصّ خود است. این مسأله کار مترجم را دشوار و مأموریّت او را با پیچیدگی همراه می‌سازد. نیومارک، دانشمند و نظریّه‌پرداز آمریکایی در حوزة ترجمه، روش‌هایی را برای ترجمة عناصر فرهنگی پیشنهاد داده که در محافل ع...

full text

بررسی و تحلیل تابو در بوف کور

صادق هدایت به عنوان نویسنده‌ای پیشرو در گستر? ادبیات داستانی معاصر، در خلق آثار خود همواره از بن‌مایه‌های روانکاوانه بهره برده است. در میان آثار او، بوف کور بیش از سایر آثارش از مباحث روانکاوی تأثیر پذیرفته است؛ به‌گونه‌ای که می‌توان آن را رمانواره‌ای روانکاوانه نامید. البته آنچه در تحلیل این داستان بیش از هر عاملی مهم است، عملکردهای «راوی» داستان و تباین شخصیت او با چهر? خود هدایت است.راوی به ...

full text

بازتاب تک‌صدایی و خودگومندی جامعة ایرانی در رمان بوف کور

این مقاله با به کارگیری روش‌شناسی پسافرمالیسم باختین و با تأکید بر نظریة زبان‌شناسی اجتماعی، به نقد سنت تحلیلی بوف کور پرداخته است. مؤلفه‌های سه‌گانة «موقعیت‌مندی، کرونوتوپ و منطق مکالمه» در بوف کور خوانده و استدلال شد و برخلاف سنت تحلیلی مألوف و رایج، این رمان فاقد بافت اجتماعی- سیاسی مشخص (از لحاظ زمانی) در جامعة ایرانی است. در نقدهای ادبی مربوط به بوف کور حداقل از دو بافت «جامعة پیشااسلامی» ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 8  issue 19

pages  134- 109

publication date 2018-12-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023